Τα πνευματικά δικαιώματα των μεταφραστών (4)

Τέσσερα ζητήματα από την καθημερινή εμπειρία των μεταφραστών στον εκδοτικό χώρο

Μέρος 4ο: Διανομή δικαιωμάτων

 

Οργανισμοί Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου.

Ο μόνος οργανισμός διαχείρισης έργων λόγου στην Ελλάδα είναι ο ΟΣΔΕΛ που λειτουργεί από το 1997. Υπάρχει βέβαια και ο ΟΠΙ (Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας), αλλά, όπως έχει τονιστεί από εκπροσώπους του, έχει απολύτως συμβουλευτικό και εισηγητικό χαρακτήρα.
 

Η πράξη…

Βασική δραστηριότητα του ΟΣΔΕΛ είναι η διεκδίκηση αποζημιώσεων για αναπαραγωγή έργων (π.χ. φωτοτυπίες) χωρίς την επίσημη άδειά του, καθώς και η διανομή εύλογων αμοιβών για χρήση έργων πνευματικής ιδιοκτησίας στους δημιουργούς τους (συγγραφείς λογοτεχνικών, επιστημονικών, εκπαιδευτικών και άλλων έργων, μεταφραστές, δημοσιογράφους και αρθρογράφους). Η «πρωτοπορία» του ΟΣΔΕΛ συνίσταται στο ότι ως δικαιούχους περιλαμβάνει, ωστόσο, και εκδότες.

Με βάση την ιστοσελίδα του, ο ΟΣΔΕΛ έχει ως μέλη περίπου 7.500 δημιουργούς και 900 εκδοτικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις διαφάνειάς του σχεδόν τα μισά από τα έσοδά του διανέμονται στους εκδότες και τα υπόλοιπα απομένουν για τους λοιπούς δημιουργούς (ακριβή στοιχεία στην ιστοσελίδα του ΟΣΔΕΛ).

 

Τι μπορεί να γίνει…

Αναρωτιόμαστε λοιπόν για ποιο λόγο οι εκδοτικές επιχειρήσεις, από ατομικές έως ανώνυμες εταιρείες, θεωρούνται… δημιουργοί έργων λόγου και δικαιούχοι εύλογης αποζημίωσης για πνευματικά δημιουργήματα. Όπως ρητά αναγράφεται στο άρθρο 51 του Ν. 2121/93 οι εκδότες έχουν μόνο συγγενικά δικαιώματα επί των έργων, συγκεκριμένα στα έντυπα βιβλία όσον αφορά τη σελιδοποίηση, εξώφυλλα κ.λπ. Ο ΟΣΔΕΛ συστάθηκε από συγγραφείς και εκδότες, με αποτέλεσμα οι εκδοτικές επιχειρήσεις να συμμετέχουν στη διανομή αμοιβών από τη συλλογική διαχείριση έργων, και να εισπράττουν μάλιστα «τη μερίδα του λέοντος», σύμφωνα με το καταστατικό και τους κανόνες διανομής όπως έχουν θεσπιστεί νομίμως.

Παρόλο που μέχρι στιγμής δεν υπάρχει άλλος οργανισμός συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων, η πρωτοκαθεδρία του ΟΣΔΕΛ δεν είναι αυτονόητη. Προβλέπεται από τον νόμο η δυνατότητα σύστασης άλλου οργανισμού ο οποίος θα εξυπηρετεί αποκλειστικά τα δικαιώματα των δημιουργών (συγγραφέων, μεταφραστών κ.λπ.), σπάζοντας το μονοπώλιο της διαχείρισης...

 

* Οι σημειώσεις αυτές, με βάση την παρουσίαση του συνάδελφου, Κρίτωνα Ηλιόπουλου (Η μετάφραση δεν "Πωλείται"), στη 2η Μεταφραστική Συνάντηση της ΠΕΕΜΠΙΠ με τίτλο «Πνευματικά δικαιώματα και μετάφραση», εντάσσονται στη συζήτηση-καμπάνια του συλλόγου με θέμα τα πνευματικά δικαιώματα των μεταφραστών.

 

Στο δρόμο, ενάντια στο νόμο-κέρβερο 4808/21

 

• Ενάντια στην ουσιαστική απαγόρευση κάθε συνδικαλιστικής πράξης! 
• Ενάντια στην κατάργηση του ταξικού συνδικαλισμού!
• Για να μην ανακηρυχθούν παράνομοι οι εργατικοί αγώνες.
• Αγωνιζόμαστε για να διατηρήσουμε το δικαίωμα να αγωνιζόμαστε.

Τρίτη 22 Φλεβάρη 6.30 μ.μ. στον πεζόδρομο της Κοραή

Κάτω ο νόμος του Χατζηδάκη!

Ενάντια στο νόμο Χατζηδάκη!

 

ΚΟΙΝΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ

 Απειθαρχία και πανεργατικός αγώνας για την κατάργηση του νόμου Χατζηδάκη (4808/21)

Εργατική Διαδήλωση 

Τρίτη 22 Φλεβάρη 6.30 μ.μ. στον πεζόδρομο της Κοραή

Τα Κλαδικά και Επιχειρησιακά Σωματεία του Ιδιωτικού & Δημόσιου Τομέα εκτιμούν ότι καθοριστικό ζήτημα για όλο το εργατικό κίνημα είναι η ανατροπή / κατάργηση του νόμου Χατζηδάκη (4808/21) που αποτελεί τομή στο βάθεμα της αντεργατικής λαίλαπας και που βάζει στο «γύψο» τη συνδικαλιστική δράση, τους αγώνες, τις απεργίες και την ίδια τη λειτουργία των σωματείων.

Απέναντι σ’ αυτό, το εργατικό κίνημα πρέπει να προχωρήσει στον ευρύτερο δυνατό συντονισμό από τη βάση, από τα πρωτοβάθμια σωματεία με στόχο την ανατροπή του ν. Χατζηδάκη. Πρέπει να οργανώσει την ανάπτυξη πανεργατικού αγώνα για ζωή με δικαιώματα στην Εργασία, την Υγεία, την Κοινωνική Ασφάλιση, την Παιδεία, το Περιβάλλον και γενικότερα για κάθε κοινωνική ανάγκη στην οποία επιτίθεται ο καπιταλισμός και τη μετατρέπει σε πεδίο κερδοφορίας και εκμετάλλευσης για το κεφάλαιο.

Δεν αποδεχόμαστε ως τετελεσμένο γεγονός την ψήφιση του νόμου (Ιούνης 2021). Χρειάζεται πανεργατική συσπείρωση και αγώνας με στόχο την ανατροπή του. Μαχητικό εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα με «προσαρμογή» στο νόμο δεν  μπορεί να υπάρχει.

Με το νόμο 4808/21, μέσα από μια σειρά αντιδραστικές διατάξεις, το κράτος και η εργοδοσία θέλουν να ελέγξουν και να καθυποτάξουν τα σωματεία,  να εξανδραποδίσουν κάθε εργατική αντίσταση. 

• Τα σωματεία θα πρέπει να εγγράφονται στο Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.), καταθέτοντας πρακτικά αρχαιρεσιών, πρακτικά γενικών συνελεύσεων και άλλες πληροφορίες για την εσωτερική ζωή του σωματείου. Δίνεται έτσι εύκολη πρόσβαση στους εργοδότες και στο κράτος για να αποκτήσουν τον έλεγχο και την εποπτεία των σωματείων. Αν τα σωματεία δεν αποδεχτούν να φακελωθούν, δεν θα έχουν δυνατότητα εκπροσώπησης των συναδέλφων σε συνάντηση με τους εργοδότες, στα δικαστήρια, στην Επιθεώρηση Εργασίας, δεν θα έχουν τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης για σύναψη Σ.Σ.Ε, για νόμιμη κήρυξη απεργίας κ.ά.
• Ο νόμος Χατζηδάκη καθιερώνει την ηλεκτρονική ψήφο σε αρχαιρεσίες και την ηλεκτρονική συμμετοχή σε γενικές συνελεύσεις. Καταστρατηγείται έτσι η εσωτερική δημοκρατία στα σωματεία.  
• Ο νόμος εμποδίζει την παρουσία / παρέμβαση του σωματείου στον εργασιακό χώρο, απαγορεύει την περιφρούρηση της απεργίας, καταργεί το απεργιακό δικαίωμα σε κρίσιμους κλάδους με την πρόβλεψη προσωπικού λειτουργίας (ως το 1/3 της συνήθως παρεχόμενης υπηρεσίας).

Τα εργατικά σωματεία δεν μπορούν να αποδεχτούν αυτές τις ρυθμίσεις. Τώρα πρέπει να οργανώσουμε την ανυπακοή και την απειθαρχία… να οργανώσουμε την αντίσταση και τη συναδελφική αλληλεγγύη.

Κόντρα σε όσα εργασιακά δικαιώματα κατεδαφίζει ο νόμος 4808/21, προβάλλουμε ένα πλαίσιο διεκδικήσεων των σωματείων

– Κάτω τα χέρια από το 8ωρο. Πάλη για μείωση του χρόνου εργασίας. Σταθερή δουλειά με δικαιώματα. Επαναφορά της Κυριακάτικης αργίας σε όλους τους κλάδους.

– Όχι στην ελαστική εργασία, την επισφάλεια, τη μαύρη / ανασφάλιστη εργασία, στο καθεστώς ενοικίασης εργαζόμενων, τα σπαστά ωράρια, τις φθηνές υπερωρίες. 

– Κάτω η εργοδοτική αυθαιρεσία και τρομοκρατία.

– Όχι στη μετατροπή των εργαζομένων σε «συνεργάτες» (καθεστώς freelancer), καταργώντας εργασιακά, ασφαλιστικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα.

– Όχι στη μονιμοποίηση και επέκταση της τηλε-εργασίας που αυξάνει την εντατικοποίηση της εργασίας, σβήνοντας τα όρια μεταξύ εργάσιμου και μη εργάσιμου χρόνου.

– Όχι στην εντατικοποίηση. Να παρθούν μέτρα από κράτος και εργοδότες για την υγιεινή και την ασφάλεια στους χώρους δουλειάς… ενάντια στα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες.

– Αυξήσεις στους μισθούς και τις αποδοχές – Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας για όλους τους εργαζόμενους. Κατάργηση των νόμων της κυβέρνησης (και της προηγούμενης κυβέρνησης) για τον κατώτερο μισθό και όλων των αντεργατικών νόμων που περιορίζουν και καταργούν εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα.

– Απαγόρευση των απολύσεων – Μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων στο δημόσιο.

– Όχι στις ιδιωτικοποιήσεις των κοινών αγαθών. Παιδεία, Υγεία, Ρεύμα και Νερό δεν είναι εμπορεύματα, ανήκουν στο λαό.

Κόντρα σε όσα συνδικαλιστικά δικαιώματα κατεδαφίζει ο νόμος 4808/21, τα σωματεία φτιάχνουν το δική τους συσπείρωση πάλης

• Προώθηση των διαδικασιών του κινήματος, ενάντια σε όλους τους περιορισμούς του νόμου Χατζηδάκη. Όλη η εξουσία στις δια ζώσης γενικές συνελεύσεις. Ούτε τηλε-συνελεύσεις, ούτε τηλε-εκλογές. Δεν συμμετέχουμε στο ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.
• Αγωνιστική ενότητα των εργαζόμενων «από τα κάτω» – συντονισμός των αγωνιζόμενων σωματείων. 

Συναδέλφισσα / συνάδελφε, να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας, να υπερασπιστούμε τα σωματεία μας. Παρατεταμένος αγώνας με όλες τις μορφές (διαδηλώσεις, απεργίες,….) για να καταργηθεί το αντεργατικό – αντι-συνδικαλιστικό «έκτρωμα» (ν. Χατζηδάκη).

Κλαδικά & Επιχειρησιακά Εργατικά Σωματεία Ιδιωτικού & Δημόσιου Τομέα

Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών (ΣΜΕΔ)

Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου – Χάρτου – Ψηφιακών Μέσων Αττικής (ΣΥΒΧΨΑ)

Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Κώστας Σωτηρίου» (Ανατολική Αττική)

Σωματείο Εργαζομένων στην Εταιρία Retail World A.E.- Καταστήματα Public

Σωματείο Εργαζομένων στη Nokia Ελλάδος

Σωματείο Βάσης Εργαζομένων στις Μ.Κ.Ο. – Σ.Β.Ε.Μ.Κ.Ο.

ΣΕΦΚ- Κλαδικό Σωματείο Εργαζομένων στην Ιδιωτική Εκπαίδευση

Πανελλαδικό Σωματείο Εργαζομένων στην Έρευνα και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ»

επίσης καλούν τα σωματεία:

Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών (ΣΜΤ)

Σωματείο Εργαζομένων Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Ε΄ ΕΛΜΕ Αθήνας

Σύλλογος Εργαζομένων στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΣΕΤΕΕ)

Σύλλογος Εργαζομένων ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ

Σωματείο Εργαζομένων ΕΚΕΒΕ «Αλέξ. Φλέμιγκ»

Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «ΗΡΩ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ» (Άνω Λιόσια, Ζεφύρι, Φυλή)

Δ΄ ΕΛΜΕ Ανατολικής Αττικής

ΕΛΜΕ Άνω Λιοσίων – Ζεφυρίου – Φυλής

καλούν και οι παρακάτω συλλογικότητες:

Αντεπίθεση των Εργαζομένων

Ελευθεριακή Συνδικαλιστική Ένωση (ΕΣΕ Αθήνας)

Εργατική Λέσχη Καλλιθέας

Ταξική Πορεία

Καλούμε όλα τα σωματεία να συνυπογράψουν το κοινό κείμενο και να συμμετάσχουν στην Εργατική Διαδήλωση στις 22/2. Η υπογραφή τους θα προστεθεί μαζί με τις υπογραφές των υπόλοιπων σωματείων

Καλούμε όλα τα σωματεία, ακόμη και αν δεν συνυπογράψουν το κοινό κείμενο, να συμμετάσχουν στην Εργατική Διαδήλωση στις 22/2 κυκλοφορώντας δικά τους κείμενα.

Καλούμε όλες τις εργατικές συλλογικότητες και τις συλλογικότητες γειτονιάς, να συμμετάσχουν στην Εργατική Διαδήλωση στις 22/2.