Κάλεσμα στη διακλαδική απεργία από τα κάτω της 1ης Νοέμβρη

Την 1^η Νοεμβρίου, μαζί με μια σειρά άλλων πρωτοβάθμιων σωματείων, συμμετέχουμε κι εμείς στη διακλαδική απεργία που οργανώνεται από τα κάτω. Αιτήματα της απεργίας είναι οι αυξήσεις στους μισθούς/αμοιβές σύμφωνα με τις ανάγκες μας, η επαναφορά της ισχύος των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (όσον αφορά τους μισθωτούς) και των συλλογικών διαπραγματεύσεων, η κατάργηση της νομοθετικής ρύθμισης που επιτρέπει τον ορισμό του κατώτατου μισθού με κρατική παρέμβαση, η μείωση των ωρών εργασίας και μια σειρά άλλα επιμέρους κλαδικά αιτήματα. Τα παραπάνω είναι προφανώς επίκαιρα και σημαντικά, λαμβάνοντας υπόψη και την κυβερνητική προπαγάνδα περί αύξησης (της τάξης περίπου των 20 ευρώ) του κατώτατου μισθού και επαναφοράς των ΣΣΕ (με την πρόβλεψη για διάφορες περιοριστικές διατάξεις ώστε τα αφεντικά να μπορούν να μπλοκάρουν στην πράξη την επεκτασιμότητά τους). Παράλληλα, βέβαια, οι παραπάνω εξαγγελίες συνοδεύονται από την επικείμενη μείωση του αφορολόγητου εισοδήματος αλλά και την επαναφορά της μνημονιακής τροπολογίας για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού όχι μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων (μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών), αλλά απευθείας από την εκάστοτε κυβέρνηση με βάση τις «αντοχές της οικονομίας».

Στον κλάδο της μετάφρασης-επιμέλειας-διερμηνείας-υποτιτλισμού και συναφών υπηρεσιών η επισφάλεια έχει γίνει σχεδόν προαπαιτούμενο της εύρεσης εργασίας. Καθώς έχουμε αναγκαστεί να γίνουμε, στην πλειονότητά μας, εργαζόμενοι/ες με μπλοκάκι, η χαλαρότητα των σχέσεων εργασίας και η συνεχής μείωση των υποχρεώσεων των «συνεργατών» μας (κατ' ουσία εργοδοτών μας) συνεπάγεται τη μετακύλιση τους σε εμάς (αυτασφάλιση, δυσβάστακτη φορολογία σαν να είμαστε επιχειρηματίες, κ.λπ.). Δεν είμαστε όμως ούτε επιχειρηματίες ούτε εργοδότες, ούτε «αφεντικά του εαυτού μας» ούτε συνεργάτες, ούτε συνάδελφοι με τα αφεντικά μας. Η παροχή των υπηρεσιών μας εντάσσεται στον όρο της τηλεεργασίας και θα μπορούσε να υποχρεώνει τους «συνεργάτες» μας να μας παρέχουν ασφάλιση, φορολογική κάλυψη, επίδομα αδείας ή μητρότητας, κ.λπ. Αντ’ αυτού, η καθημερινότητά μας είναι μια συνεχής ανασφάλεια μέχρι την επόμενη δουλειά που κανένας δεν μας εγγυάται ότι θα έρθει, με μερική απασχόληση, άλλες φορές με εξοντωτικά ωράρια, εργασία τα σαββατοκύριακα και τις αργίες, χωρίς δικαιώματα, αλλά μόνο με υποχρεώσεις.

Η διεκδίκηση συλλογικής ρύθμισης ενός μίνιμουμ ωρών εργασίας και μιας μίνιμουμ αμοιβής (με βάση τις ανάγκες μας) είναι ένα σοβαρό ζητούμενο για εμάς καθώς δεν υπάρχει ακόμα συλλογική κατοχύρωση των δικαιωμάτων μας. Πολλοί συνάδελφοι δουλεύουν με όρους εξαρτημένης εργασίας ενώ αμείβονται και ασφαλίζονται με μπλοκάκι. Το μασκάρεμα των επαγγελμάτων που ασκούν τα μέλη μας ως επιχειρηματική δραστηριότητα έχει αποτρέψει μεγάλο μέρος των ίδιων των εργαζόμενων να αυτοπροσδιοριστούν ως υπάλληλοι. Αυτό έχει οδηγήσει στην απομόνωση των συναδέλφων (που εντείνεται από τη μοναχική φύση της δουλειάς μας μπροστά σε έναν υπολογιστή) και στον κατακερματισμό των ανθρώπων του κλάδου.

Συνήθως, αγωνιζόμαστε ο καθένας και η καθεμία ατομικά απέναντι στους εργοδότες μας για τη διαπραγμάτευση αμοιβών. Έτσι πολλές φορές υποφέρουμε από την εντατικοποίηση της δουλειάς και τις στενότατες προθεσμίες, ενώ φοβόμενοι/ες να μην «μείνουμε έξω από τον κλάδο» λαμβάνουμε εντέλει εξευτελιστικές αμοιβές-φιλοδωρήματα που δεν αφήνουν περιθώρια βιοπορισμού μόνο από το επάγγελμα αυτό, καταβάλλονται με καθυστέρηση μηνών και συχνά μετά από πολλά τηλεφωνήματα και μέιλ «υπενθύμισης» των χρωστούμενων.

Μια άλλη εξοντωτική μόδα, που προβάλλεται έντονα τα τελευταία χρόνια από ιδιωτικούς φορείς, πλέον με τη συνδρομή και πανεπιστημιακών φορέων, είναι το κυνήγι της διεύρυνσης των γνώσεων μας, πάντα με δικά μας έξοδα. Όπως φαίνεται, το πανεπιστήμιο δεν αρκεί πλέον, το μεταπτυχιακό, το διδακτορικό, τα post-doc ακόμα... Οι εξελίξεις τρέχουν, τα υπολογιστικά προγράμματα βελτιώνονται και εμείς πρέπει να τα διαθέτουμε όλα. Κατοχή της γλώσσας, ορολογία, σεμινάρια, πιστοποιήσεις κάθε είδους. Μια τάση που προσφέρει τεράστια κέρδη στους φορείς της, υπονομεύοντας τη δημόσια παιδεία και δημιουργώντας επαγγελματίες-μηχανές, με συγκεκριμένα προσόντα, κατάλληλους/ες μόνο για μια συγκεκριμένη εργασία, την οποία καλούνται να εκτελέσουν άρτια, τάχιστα και φθηνά.

Στην απεργία αυτή:

- Διεκδικούμε συλλογικά και υπερασπιζόμαστε τις προτεινόμενες κατώτατες αποδεκτές αμοιβές μας και τη χρήση των πρότυπων συμφωνητικών μας (ως βάση διαπραγμάτευσης για περαιτέρω αυξήσεις) κόντρα στην εργοδοτική λογική των ατομικών διαπραγματεύσεων, της σωστής δικτύωσης, διαφήμισης κ.λπ.

-Οργανωνόμαστε στο σωματείο μας, στεκόμαστε με αλληλεγγύη και αγωνιζόμαστε μαζί με τους/τις συναδέλφους μας.

-Αναλαμβάνουμε από κοινού δράσεις με εργαζόμενους/-ες άλλων κλάδων. Προτάσσουμε κοινές ανάγκες-κοινά συμφέροντα-κοινούς αγώνες που οργανώνονται από εμάς για εμάς.

-Στηρίζουμε τον αγώνα από τα κάτω για την ανάδειξη των δικών μας συμφερόντων μακριά από τους επαγγελματίες του συνδικαλισμού, τύπου ΓΣΕΕ.

Καλούμε στη διακλαδική απεργιακή συγκέντρωση – διαδήλωση στο Υπ. Εργασίας: Πέμπτη, 1^η Νοεμβρίου στις 12.00, Χαυτεία (Σταδίου & Αιόλου)

Σύγκληση Γενικής Συνέλευσης για την Κυριακή 4 Νοεμβρίου

Την Κυριακή 4 Νοεμβρίου, στις 6 μ.μ., συγκαλείται η δεύτερη Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΜΕΔ για το έτος, στα γραφεία του Συλλόγου (Μαυρικίου 8 & Μαυρομιχάλη, Νεάπολη Εξαρχείων). Υπενθυμίζουμε ότι η συνέλευση, ως δεύτερη επαναληπτική, θα διεξαχθεί με απαρτία των παρευρισκομένων μελών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον νόμο.

Θέματα της Ημερήσιας Διάταξης: 

1. Απολογισμός απεργίας 1/11.

2. Συμμετοχή μελών σε συνεταιριστικά σχήματα.

3. Ημερολόγιο 2019.

4. Άλλα τρέχοντα ζητήματα. 

Το ΔΣ

Η μετάφραση δεν "Πωλείται": Πνευματικά Δικαιώματα Μεταφραστών

Στην πρόσφατη 2η Μεταφραστική Συνάντηση, με τίτλο «Πνευματικά δικαιώματα και μετάφραση», της ΠΕΕΜΠΙΠ, τον Σύλλογό μας εκπροσώπησε ο συνάδελφος Κρίτων Ηλιόπουλος. Ακολουθεί η παρουσίαση, από τον ίδιο, των βασικών σημείων της τοποθέτησής του.

Στις 4 Οκτωβρίου 2018 έγινε στο Πνευματικό Κέντρο Αθήνας ημερίδα με θέμα Πνευματικά Δικαιώματα των Μεταφραστών Λογοτεχνίας, με πρωτοβουλία της Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου (ΠΕΕΜΠΙΠ).

Στην συζήτηση συμμετείχα ως εκπρόσωπος του Συνδέσμου Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών (ΣΜΕΔ). Είμαι μέλος του συλλόγου (όχι του ΔΣ) και αρκετά χρόνια πριν είχα συμμετάσχει σε μια ομάδα εργασίας που επεξεργαζόταν τις θέσεις του συλλόγου για ένα "Πρότυπο Συμφωνητικό Έκδοσης Έντυπου Βιβλίου" (Μπορείτε να τη βρείτε εδώ μαζί με την εισηγητική της έκθεση). Την ίδια εποχή ο Σύλλογος επεξεργάστηκε θέσεις σχετικά με τις αμοιβές και άλλα ζητήματα που σχετίζονται με τη δουλειά μεταφραστών, επιμελητών, διορθωτών στον εκδοτικό χώρο.

Εστιάζουμε σε δύο κατηγορίες: Διαπιστώσεις για την πραγματικότητα και Προτάσεις Αλλαγών.

Στην παρέμβαση του ΣΜΕΔ ασχοληθήκαμε με το τι ισχύει, τι εφαρμόζεται και τι μπορούμε ν' αλλάξουμε στο θέμα των Συμφωνητικών όπως εφαρμόζεται στην πράξη, και υπήρξε μια αναφορά στο ζήτημα της "Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου" από ειδικούς οργανισμούς όπως ο ΟΣΔΕΛ (Σχετική παρουσίαση έγινε στην ίδια ημερίδα).

Τι ισχύει

"Εν αρχή" υπάρχει ο νόμος και οι διεθνείς συμβάσεις που έχει κυρώσει η Ελλάδα. Ο νόμος που ισχύει στην Ελλάδα είναι ο 2121/1993  (δείτε εδώ) αλλά δυστυχώς παρότι "άγνοια νόμου δεν λογίζεται" ελάχιστοι από τους ενδιαφερόμενους τον γνωρίζουν και αρκετοί σκόπιμα των αγνοούν. Η εφαρμογή του είναι ακόμα ζητούμενο.

Επίσης ισχύει η Σύμβαση της Βέρνης (1886) όπως τροποποιήθηκε επανειλημμένως, ως την τελευταία αναθεώρησή της το 1996 Για περισσότερες λεπτομέρειες στη σελίδα του WIPO http://www.wipo.int/portal/en/index.html) και στη βάση WIPO Lex^[1].

Από την πρώτη Σύμβαση της Βέρνης το 1886 κατοχυρώνονται τα δικαιώματα του δημιουργού επί του έργου του, αυτοδικαίως, χωρίς να απαιτείται να γίνει κάποια ειδική διαδικασία κατοχύρωσης. Στην Ελλάδα με τον 2121/93 γίνεται προσπάθεια εφαρμογής και εδώ ορίζεται η έννοια το "έργου" όπου περιλαμβάνονται οι μεταφράσεις η έννοια του "δημιουργού" όπου περιλαμβάνονται οι μεταφραστές όπως και οι συγγραφείς και ορίζονται τα δικαιώματά τους, οι τρόποι εκμετάλλευσης των έργων, οι αμοιβές και πολλά άλλα.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία ο δημιουργός πνευματικού έργου έχει 1. Το ηθικό δικαίωμα και 2 το περιουσιακό δικαίωμα. Το ηθικό δικαίωμα δεν μεταβιβάζεται και αυτό σημαίνει ότι μόνο ο ίδιος ο δημιουργός μπορεί να υπογράφει και να ορίζει το έργο του.

Το περιουσιακό δικαίωμα είναι το δικαίωμα οικονομικής εκμετάλλευσης του έργου το οποίο μπορεί να εκχωρηθεί σε άλλον για συγκεκριμένο σκοπό και αυτό πρέπει να γίνει με γραπτή σύμβαση.

 

Τι εφαρμόζεται

Τα περισσότερα συμφωνητικά μεταξύ μεταφραστών και εκδοτών είναι δύο κατηγοριών: Στην πρώτη κατηγορία συμφωνητικών ΑΓΝΟΕΙΤΑΙ ΠΑΝΤΕΛΩΣ ο νόμος 2121/1993 και ΔΕΝ εφαρμόζονται οι πιο βασικές ρητές  διατάξεις του.

Στη δεύτερη κατηγορία, οι διατάξεις του νόμου περιγράφονται στα συμφωνητικά εικονικά, (πχ οι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ποσοστιαίες αμοιβές είναι της τάξης του 0,01%) και τα περισσότερα άρθρα του συμφωνητικού επιχειρούν να παρακάμψουν το νόμο και να αφαιρέσουν κάθε δικαίωμα που δίνει ο 2121/93 στο μεταφραστή.

Θα σταθούμε μόνο σε 4 κρίσιμα ζητήματα στην εφαρμογή του νόμου και στα συμφωνητικά που υπογράφονται (συνήθως ο εκδότης προτείνει ένα συμφωνητικό και ζητά από το μεταφραστή να το υπογράψει).

Τέσσερα ζητήματα από την καθημερινή εμπειρία στον εκδοτικό χώρο.

1.       Σχετικά με τις Αμοιβές

2.       Δευτερεύουσες άδειες εκμετάλλευσης

3.      Δικαιώματα μεταβίβασης, υπαναχώρησης, επιστροφής.

4.      Χρόνος ισχύος της σύμβασης εκχώρησης δικαιωμάτων.