 |
| Πηγή: Franz Kafka (φυσικά) |
Με την προθεσμία υποβολής των φετινών φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος (και κάμποσων άλλων δηλώσεων μη εισοδήματος) να πλησιάζει επικίνδυνα, ο ΣΜΕΔ διοργανώνει:
Ανοιχτό σεμινάριο φορολογικής-λογιστικής αυτομόρφωσης
την Κυριακή, 15 Ιουνίου,
στις 7:30 μ.μ.,
στα γραφεία του Συλλόγου
(Μαυρικίου 8 & Μαυρομιχάλη, Νεάπολη Εξαρχείων)
Τι έχει να κάνει ο μπλοκάκιας συνάδελφος;
Εν όψει λοιπόν της φορολογικής και λογιστικής μας αυτομόρφωσης (και ουχί αναμόρφωσης), ας κωδικοποιήσουμε ορισμένες προκαταρκτικές παρατηρήσεις για τον Γολγοθά του ανώνυμου μπλοκάκια συναδέλφου:
Προοίμιο για την αναγκαιότητα, ή μη, του λογιστή
Είναι προφανές, καταρχήν, πόσο μπορεί να βοηθήσει ένας (καλός) λογιστής – οι αλλεπάλληλες (και συχνά αντιφατικές) αλλαγές και οι όλο και πιο περίπλοκοι κανονισμοί μάς σπρώχνουν άλλωστε προς το μέρος του. Άλλο τόσο ξεκάθαρο είναι ότι αυτό το επιπλέον έξοδο, η αμοιβή λογιστή, μας έρχεται βαρύ. Υπάρχουν ωστόσο και δύο ακόμα αποθαρρυντικά σημεία:
α) Ακόμα κι αν έχεις λογιστή, και πάλι ένα μεγάλο μέρος από το χαμαλίκι (συγκέντρωση στοιχείων κλπ) εσύ θα το κάνεις.
β) Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι οι λογιστές κάνουν κι αυτοί λάθη, ξεχνάνε προθεσμίες, κ.ο.κ. (για ένα σωρό, περισσότερο ή λιγότερο εύλογους, λόγους).
1) Η αφετηρία: Ο υποψήφιος μπλοκάκιας συνάδελφος πρέπει να κάνει
έναρξη επαγγέλματος (βλ. αναλυτικά
εδώ).
Σε ανάμνηση αυτής της ωραίας περιπέτειας απονέμεται στον μπλοκάκια ένα δίπλωμα με τον τίτλο «Βεβαίωση έναρξης εργασιών φυσικού προσώπου επιτηδευματία», το οποίο και διαφυλάσσει ως κόρη οφθαλμού στο «μητρώο» του.
2) Η ετυμολογία: Η ονομασία δεν είναι τυχαία, ο επίδοξος μπλοκάκιας συνάδελφος πρέπει να αγοράσει αμέσως ένα (ή περισσότερα) μπλοκ («αποδείξεις παροχής υπηρεσιών», «τιμολόγια παροχής υπηρεσιών», στο εξής ΑΠΥ & ΤΠΥ αντίστοιχα) και να τα σφραγίσει με τη σφραγίδα του (που θα την έχει ήδη φτιάξει).
Το μπλοκ είναι τριπλότυπο: το πρώτο φύλλο κόβεται τη στιγμή της πληρωμής (ελπίζουμε...) και δίνεται στον «πελάτη» (δηλ. στο αφεντικό), το δεύτερο φυλάγεται στο αρχείο του (βλ. «παραστατικά») και το τρίτο (στέλεχος) μένει στο μπλοκ.
Στο εξής, το μπλοκ και η σφραγίδα αποτελούν ουσιαστικό μέρος της ταυτότητας του μπλοκάκια.
3) Ημερολόγιο Καταστρώματος: Ο μπλοκάκιας συνάδελφος οφείλει να τηρεί ένα «Βιβλίο εσόδων-εξόδων» (κατηγορίας Β για τα δεδομένα μας), παναπεί να καταγράφει ημερολογιακά τα έσοδά του (σύμφωνα με τις ΑΠΥ-τα ΤΠΥ που κόβει) και τα έξοδά του (σύμφωνα με τα τιμολόγια που παίρνει για τις αγορές του, και τυχόν άλλες αποδείξεις εξόδων –που δικαιολογούνται κατά κάποια έννοια–, όπως λογαριασμούς κ.ο.κ.). Σημειωτέον ότι στα έξοδα του βιβλίου καταχωρούνται πλέον και οι ασφαλιστικές εισφορές.
Έσοδα και έξοδα αθροίζονται ανά τρίμηνο («σύνολο τριμήνου»), σε αντιστοιχία με την απόδοση ΦΠΑ, και μετά πάλι ανά έτος («ανακεφαλαίωση έτους»), σε αντιστοιχία με τη φορολογική δήλωση.
4) Τα φοβερά ντοκουμέντα: Ο μπλοκάκιας συνάδελφος φυλάει στο αρχείο του τα παραστατικά, σε αμφιμονοσήμαντη αντιστοιχία με τις καταγραφές του βιβλίου εσόδων-εξόδων – δηλ. αφενός τις ΑΠΥ-τα ΤΠΥ και αφετέρου τα τιμολόγια, κ.ο.κ.
Όλ’ αυτά που περιγράφονται στα 2, 3 και 4 πρέπει να τηρούνται με κάποια σχετική τάξη, επειδή αποτελούν αντικείμενο πιθανού ελέγχου. Πάντως, την πιθανότητα του ελέγχου, ο μπλοκάκιας δεν πρέπει να τη σκέφτεται πολύ συχνά, για λόγους ψυχικής υγείας.
5) Εισπράκτορας στην υπηρεσία της εφορίας: Ο μπλοκάκιας συνάδελφος πρέπει να δηλώνει και να αποδίδει τον ΦΠΑ που εισπράττει (αν τον εισπράττει…), υποχρέωση από την οποία υπόσχεται ότι θα μας απαλλάξει σύντομα το αγαπητό-ληστρικό μας κράτος, που ως γνωστόν τηρεί τις υποσχέσεις του όπως εμείς τα βιβλία μας.
Παλιότερα χειρόγραφη, η «Περιοδική Δήλωση ΦΠΑ» γίνεται τώρα υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική μορφή (μέσω taxis, στο οποίο επίσης πρέπει ν’ ανοίξει λογαριασμό ο μπλοκάκιας – όπως άλλωστε οι πάντες και τα πάντα τώρα πια), ανά τρίμηνο προς το παρόν. Γίνεται επίσης «Εκκαθαριστική Δήλωση ΦΠΑ», με το τέλος του χρόνου (αθροίζοντας τα τέσσερα τρίμηνα).
Η καταβολή (του ποσού που προκύπτει, αν προκύπτει, από την Περιοδική Δήλωση) γίνεται κι αυτή μόνο ηλεκτρονικά. Αυτό σημαίνει ότι ο μπλοκάκιας πρέπει ν’ ανοίξει λογαριασμό σε τράπεζα και να μυηθεί στα μυστήρια του e-banking. Πρόκειται για μια διαδικασία που ενδέχεται να ανυψώσει το ηθικό του μπλοκάκια – αφού εκεί βλέπει ότι θα μπορούσε να έχει καρνέ επιταγών, να κάνει χορηγίες, επενδύσεις και άλλα απίθανα.
Στην πράξη, ο λογαριασμός του μπλοκάκια είναι πάντα σχεδόν άδειος. Οπότε, όταν πρέπει να «αποδώσει» ΦΠΑ, πάει στην τράπεζα, στήνεται στην ουρά, καταθέτει το σχετικό ποσό, μετά γυρνάει στο σπίτι, ανοίγει το κομπιούτερ και κάνει, με όλη του την άνεση και σα μοντέρνος άνθρωπος, e-banking (Technologie macht frei).
6) Πελατολόγιο (ή πελαγολόγιο ή ίσως πελαγοδρόμιο): Ο μπλοκάκιας συνάδελφος, παρότι δεν έχει ούτε πελάτες ούτε προμηθευτές, υποχρεούται να υποβάλλει «Συγκεντρωτική κατάσταση πελατών-προμηθευτών». Στην πράξη, αυτό είναι μια μάταιη επανάληψη των καταχωρήσεων του βιβλίου εσόδων-εξόδων σε ελαφρώς διαφορετική μορφή (π.χ. οι ΑΠΥ-τα ΤΠΥ στο ίδιο αφεντικό παρουσιάζονται αθροιστικά). Από τη σκοπιά της εφορίας, ωστόσο, δεν είναι καθόλου μάταιη, αφού της επιτρέπει να κάνει ηλεκτρονικούς ελέγχους και διασταυρώσεις.
Πότε όμως υποβάλλουμε το πελατολόγιο:
Ιστορική αναδρομή: Το πελατολόγιο υποβαλλόταν άλλοτε μια φορά το χρόνο.
Το λαμπρό μέλλον: Από 1/1/2015, θα πρέπει να γίνεται κάθε μήνα – αυξάνοντας την άμισθη εργασία που προσφέρει υποχρεωτικά ο μπλοκάκιας στην εφορία.
Το αβέβαιο παρόν: Σε μεταβατική φάση, για το 2014, το πελατολόγιο θα γίνεται ανά τρίμηνο, με τη δήλωση για το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του 2014 να πρέπει να γίνει έως το τέλος Ιουλίου.
7) Έξτρα διασκεδάσεις: Όταν κάνει τη φορολογική του δήλωση, πέρα απ’ όλες τις άλλες χαρές που τις μοιράζεται με τους υπόλοιπους φορολογούμενους (τη συμπλήρωση του Ε1, και κατά περίπτωση διάφορων άλλων Έψιλον: Ε2, Ε9, ... συν το χάος με τις αποδείξεις, που στη δική του περίπτωση αφορά μόνο τα «επαγγελματικά έξοδα», από το σχετικό βιβλίο), ο μπλοκάκιας συνάδελφος έχει την υποχρέωση μιας επιπλέον απόλαυσης που είναι ολοδικιά του: τη συμπλήρωση του Ε3.
Εδώ, ο μπλοκάκιας μένει έκθαμβος, καθώς βλέπει ότι θα μπορούσε να διαθέτει κεντρικά γραφεία, πολλά υποκαταστήματα, αποθήκες, φορτηγά κ.ο.κ. Στην πράξη, το μεγαλύτερο μέρος του εντύπου (ή καρτέλας) μένει ασυμπλήρωτο, κι ο μπλοκάκιας έχει να συμπληρώσει μόνο κάτι λίγα κουτάκια, όπου γράφει και ξαναγράφει τα ίδια νούμερα. (Χάριν συντομίας, οι αναγνώστες θα στερηθούν εδώ την εισαγωγή στην τελετή της αυτοπεραίωσης…)
8) Δύο φύσεις σ’ ένα πρόσωπο (μια απρόσμενη αναβίωση της χριστολογικής έριδας): Ο μπλοκάκιας συνάδελφος κέρδισε πρόσφατα το δικαίωμα να του αναγνωριστεί η δισυπόστατη φύση του (παρά τις φιλοσοφικές, νομικές και λοιπές αντιφάσεις που δημιουργούνται στην παραδοσιακή σκέψη, η οποία αγνοεί τη διαλεκτική). Το χειροπιαστό αντίκρισμα είναι ότι έτσι φορολογείται σα μισθωτός (κι όχι είκοσι έξι τοις εκατό από το πρώτο ευρώ, και μάλιστα με πρόσθετη προκαταβολή φόρου 55% για το επόμενο έτος!), ενώ μάλλον ηθική αναγνώριση αποτελεί η μείωση του τέλους επιτηδεύματος από 600 σε 500 ευρώ («είσαι ελεύθερος επαγγελματίας... ma non troppo»).
Οι προϋποθέσεις γι’ αυτή την αναγνώριση είναι να έχει (μέσα στο έτος) εισοδήματα από 3 «πελάτες», ή, αν έχει περισσότερους, το 75% να προέρχεται από έναν μόνο. Στην πράξη (για έναν ΜΕΔ μπλοκάκια), αυτό σημαίνει είτε να βρίσκεται σε πρακτικά εξαρτημένη σχέση εργασίας με ένα αφεντικό (ανεξάρτητα από το αν αμείβεται με κάτι σα μισθό ή με το κομμάτι), με το επιπλέον δικαίωμα για λίγες (νόμιμες, δηλ. μη μαύρες) αρπαχτές αποδώ κι αποκεί, είτε να είχε μόνιμη «συνεργασία» με δυο-τρία αφεντικά.
Η αναγνώριση επιτυγχάνεται με την κατάθεση των σχετικών συμβάσεων, δηλ., φτάνουμε επιτέλους στο προκείμενο, ο μπλοκάκιας πρέπει σ’ αυτή την περίπτωση να υποβάλλει, με το τέλος κάθε τριμήνου, και μια
«Κατάσταση Συμφωνητικών» (βλ. πρότυπο
εδώ).
9) Η πιο πονεμένη στιγμή: Ο μπλοκάκιας πληρώνει, ή υποτίθεται ότι πληρώνει, ανά δίμηνο, τον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ).
Εδώ έχουμε να πούμε τόσα (π.χ. πώς κλιμακώνεται η «εισφορά», σχετικά με την προαιρετική αλλαγή κατηγορίας, αν/πώς θεωρείται το βιβλιάριο για όσους έχουν απλήρωτα, κ.ο.κ., ενώ οι πιο έμπειροι/ες μπορούν να εξηγήσουν τους –μη– κανόνες του διαδραστικού παιχνιδιού που ονομάζεται «Διακανονισμός», κ.ο.κ.), ώστε… ας τα αφήσουμε καλύτερα για πιο προφορικές συνθήκες.
Προσωρινός επίλογος
Είμαστε βέβαιοι ότι έχουμε παραβλέψει εδώ, ηθελημένα ή όχι, πολλά και διάφορα: (είναι άλλωστε τόσο πλούσια σε γεγονότα η ζωή του μπλοκάκια συναδέλφου!): για παράδειγμα, δεν είπαμε τίποτα για όσα ισχύουν ή χρειάζονται για τα πάρε-δώσε με το κοντινό μας εσωτερικό-εξωτερικό (a.k.a., «ενδοκοινοτικές συναλλαγές»). Αυτά όμως, και άλλα πολλά, στο σεμινάριό μας, την Κυριακή 15 Ιουνίου, στις 7:30 το απόγευμα – και, σίγουρα, κάμποσες φορές ακόμα στο εγγύς μέλλον.
Παράρτημα: Ένας κάπως πιο οριστικός επίλογος
Ένα σεμινάριο αυτομόρφωσης πάνω σε φορολογικά-λογιστικά θέματα δεν μπορεί και δεν επιδιώκει σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσει τη συλλογική, διακλαδική, ταξική (σε τελευταία ανάλυση) δουλειά που πρέπει να γίνει και τον αγώνα που πρέπει να δοθεί για να ανατραπεί στην πράξη ένα κατάφωρα άδικο, ισοπεδωτικό φορολογικό σύστημα, το οποίο διαρκώς αλλάζει και αναπροσαρμόζεται, όχι επειδή οι κρατούντες είναι ανίδεοι (πράγμα που δεν αποκλείεται διόλου, αλλά δεν είναι το κρίσιμο εν προκειμένω), αλλά επειδή ο μόνος στόχος του είναι να συμπληρώσει και να ολοκληρώσει ολοένα αποδοτικότερα την εκμετάλλευση και την υποτίμηση που βιώνουμε συλλογικά, ως τάξη των εκμεταλλευμένων, από ένα κράτος-συντονιστή της τρέχουσας καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης. Ένα τέτοιο σεμινάριο δεν είναι παρά ένας άμεσος τρόπος αμοιβαίας υποστήριξης και αλληλοβοήθειας, σε συλλογικό επίπεδο, δηλαδή διαφορετικά απ’ ό,τι υποβάλλουν οι συνήθεις αυτοσχέδιες μέθοδοι αντιμετώπισης αυτών των θεμάτων (αναζήτηση στο διαδίκτυο, συμβουλές από γνωστούς και φίλους, κ.ο.κ.). Από αυτή την άποψη, η αυτομόρφωση μπορεί να γίνει ένα πρώτο μικρό βήμα στη συλλογική προσπάθεια στην οποία αναφερθήκαμε νωρίτερα: η επιβίωση είναι συνθήκη επίτευξης της ζωής, και η γνώση (των τεχνασμάτων) του εχθρού συνθήκη επιβίωσης. Ξεκινάμε λοιπόν από την αρχή…
