Σύγκληση Γενικής Συνέλευσης για το Σάββατο 8 Μαρτίου

Το Σάββατο 8 Μαρτίου, στις 6:00 μ.μ., συγκαλείται η πρώτη Τακτική Γενική Συνέλευση του ΣΜΕΔ για το έτος, στα γραφεία του Συλλόγου (Μαυρικίου 8 και Μαυρομιχάλη, Νεάπολη Εξαρχείων). Υπενθυμίζουμε ότι η Συνέλευση, ως δεύτερη επαναληπτική, θα πραγματοποιηθεί με απαρτία των παρευρισκομένων μελών, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον νόμο.

Θέματα Ημερήσιας Διάταξης:

• Ενημέρωση/συζήτηση για το οικονομικό και φορολογικό καθεστώς του ΣΜΕΔ
• Έναρξη υποβολής υποψηφιοτήτων για τις επερχόμενες εκλογές των οργάνων διοίκησης του ΣΜΕΔ
• Πλήρης ενημέρωση για το χρονοδιάγραμμα και τη διαδικασία των επερχόμενων εκλογών του ΣΜΕΔ
• Συζήτηση σχεδιασμού-προγραμματισμού για το επόμενο διάστημα
• Ενημέρωση για εργασιακά-επαγγελματικά θέματα
• Άλλα τρέχοντα ζητήματα 

Το ΔΣ

EL-Translations, ή πώς η "υγιής επιχειρηματικότητα" θάβει τα μεροκάματα

Μαζική «προσφορά εργασίας» προς 0,015 ευρώ/λέξη...

Τα μέλη του ΣΜΕΔ και η μεταφραστική κοινότητα έχουν εδώ και χρόνια ένα εσωτερικό αστείο: αφορά μια μεταφραστική εταιρεία της οποίας οι πρακτικές, σε όλους τους τομείς, συμβολίζουν με τον πιο σαφή τρόπο το αγεφύρωτο χάσμα που χωρίζει τις κάθε λογής επιχειρηματικές μεθοδεύσεις, θεσμοθετημένες και μη, με σκοπό την αύξηση των εταιρικών κερδών, και κάθε μεμονωμένο συνάδελφο που υφίσταται τις συνέπειες της κερδοφορίας των εταιρειών, της «ανάπτυξης» και της «υγιούς επιχειρηματικότητας». Η εταιρεία του εσωτερικού μας αστείου είναι η EL-Translations, την οποία ήρθε ο καιρός να συστήσουμε κάπως πιο διεξοδικά και στο ευρύ κοινό.

Τόσο το διαδικτυακό φόρουμ του ΣΜΕΔ όσο και άλλα μεταφραστικά φόρουμ στο διαδίκτυο βρίθουν από τα κατά καιρούς πεπραγμένα της EL-Translations, τα οποία έχουν γίνει παραδείγματα προς αποφυγή για όλους και όλες τις συναδέλφους που δουλεύουν στον κλάδο μας. Αντί άλλου εταιρικού προφίλ, μπορούμε απλώς να σταχυολογήσουμε ενδεικτικά:

• Αμοιβές της τάξης των 0,02 ευρώ ανά λέξη για (μαζικά «προσφερόμενες», μέσω e-mail) μεταφράσεις κειμένων σε κάθε πιθανό και απίθανο συνδυασμό (π.χ. γερμανικά-ελληνικά, αλλά και… αγγλικά-ρωσικά), με σταθερή πτωτική τάση, φτάνοντας τελευταία μέχρι τα 0,015 ευρώ ανά λέξη, και εξόφληση περί τους τρεις μήνες μετά την παράδοση της δουλειάς.
• Σαν να μην έφταναν οι παραπάνω εξευτελιστικές «προσφορές», η EL-Translations επιδίδεται τακτικά και σε μειοδοτικούς διαγωνισμούς, όπου ένα προς μετάφραση έργο προτείνεται μαζικά σε δεκάδες ή εκατοντάδες συναδέλφους, οι οποίοι καλούνται να μειοδοτήσουν μέχρι τελικής πτώσης για να μη χάσουν το κελεπούρι.
• Επειδή ωστόσο το κυνήγι του κέρδους καλό είναι να ξεκινά από νωρίς, η EL-Translations επιδιώκει συστηματικά την εκμετάλλευση της άμισθης εργασίας νέων συναδέλφων μέσω προγραμμάτων πρακτικής άσκησης φοιτητών από διάφορες σχολές, του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού, συμπεριλαμβανομένου φυσικά και του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Για την πρακτική άσκηση, ο Σύλλογός μας έχει πάρει εδώ και καιρό δημόσια θέση. Για τη συγκεκριμένη πρακτική άσκηση στην οποία αριστεύει η EL-Translations, επιμορφωτικός είναι ο διαδικτυακός διάλογος εδώ.
• Άμεσα συνδεδεμένη με το κυνήγι της πρακτικής άσκησης είναι και η πάγια πρακτική της εταιρείας να προσλαμβάνει νέους συναδέλφους ως εσωτερικούς μεταφραστές ή/και project managers εκμεταλλευόμενη πλήρως το καθεστώς μισθωτής σκλαβιάς για νέους που έχει θεσμοθετηθεί επίσημα στα χρόνια αυτά της κρίσης από το ξεδιάντροπα ταξικό ελληνικό κράτος. Η EL-Translations, μάλιστα, δήλωνε απερίφραστα μέχρι πρότινος στις αγγελίες της ότι ενδιαφέρεται για νέους έως 25 ετών, για προφανείς λόγους (μειωμένος βασικός μισθός και επιδοτήσεις από τον Ο.Α.Ε.Δ.), πράγμα που εσχάτως μοιάζει να μην την απασχολεί ιδιαιτέρως: φανταζόμαστε ότι, με τόσα προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας» που κυκλοφορούν (μεθοδεύσεις, δηλαδή, για ακόμα πιο μειωμένους βασικούς μισθούς – και πληρωμή… όποτε) και άλλες τόσες «διευκολύνσεις» για τις εταιρείες που υποθάλπουν την «απασχόληση» έναντι ξεροκόμματων, δεν είναι πια σώφρον να διαφημίζεις ότι κάνεις και ηλικιακές διακρίσεις…
• Αν στα προηγούμενα προστεθεί και η ανηλεής «προσφορά εκπαιδευτικών σεμιναρίων» με το αζημίωτο από την αγαπημένη μας εταιρεία, με ιδιαίτερη προτίμηση βέβαια στις μεταφραστικές μνήμες, των οποίων η χρήση (και υπεξαίρεση) από τις εταιρείες του κλάδου (βλ. αναλυτικά εδώ) δεν θα μπορούσε να αφήνει αδιάφορη μια τόσο «υγιώς σκεπτόμενη» επιχείρηση σαν την EL-Translations, η εικόνα νομίζουμε ότι συμπληρώνεται ικανοποιητικά.

Είναι εδραία η πεποίθηση του ΣΜΕΔ ότι εταιρείες σαν την EL-Translations πρέπει να εκλείψουν από τον χώρο, διαφορετικά θα εκλείψουμε όσοι και όσες εργαζόμαστε γι’ αυτές. Η κατάφωρη εκμετάλλευση της δουλειάς μας (και της διαθεσιμότητάς μας για δουλειά) χτυπάει κόκκινο σε τέτοιες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα να χάνει κάθε νόημα τόσο η δουλειά μας όσο και η ίδια η διαθεσιμότητά μας για δουλειά: είναι φανερό πως δεν έχει την παραμικρή αξία να εργάζεσαι με όρους και σε συνθήκες όπως οι παραπάνω, δεν έχει την παραμικρή αξία να ενδιαφέρεσαι καν (ως απόφοιτος μιας σχετικής σχολής ή ως νεόφερτος ή νεόφερτη στον χώρο) για την εργασία στον κλάδο, πόσο μάλλον για εν τέλει φανταστικά πράγματα σαν την «ποιότητα της δουλειάς» σου.

Ο Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών καλεί όλους τους συναδέλφους να μείνουν μακριά από την «υγιή επιχειρηματικότητα» που πρεσβεύουν εταιρείες σαν την EL-Translations και να μη διστάζουν να δημοσιοποιούν περιστατικά ακραίας εκμετάλλευσης της δουλειάς τους και της ίδιας της προσωπικότητάς τους από επιτήδειους που, με τις ευλογίες του κράτους και της νομοθεσίας, κάνουν την κρίση πρόσχημα για να «επιπλεύσουν», να «διασωθούν» και να «αναπτυχθούν». Εκτός από ζήτημα τιμής και αξιοπρέπειας, είναι τελικά και ζήτημα υγείας – της δικής μας και μόνο.

"Άνοιξε και κάνα βιβλίο!" (Εκδήλωση-Συζήτηση στο Θέατρο Εμπρός, Τετάρτη 19/2)

Το βιβλίο, γενικά και αόριστα, είθισται να παρουσιάζεται σαν κάτι ξεχωριστό ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα εμπορεύματα: επενδύεται συλλήβδην με την αύρα του υψηλού πνευματικού προϊόντος, ανεξάρτητα από το είδος του, πατώντας και στην ιδιαίτερη σχέση καθενός μας με τα (πολύ ιδιαίτερα, ωστόσο) βιβλία μας. Αντίστοιχα, ο «χώρος του βιβλίου» παρουσιάζεται σαν ένα ομογενοποιημένο σύνολο ατόμων που εργάζονται «όλοι μαζί» για το καλό «του βιβλίου» και «των αναγνωστών» – με τον ίδιο τρόπο πάντα: γενικά και αόριστα.

Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στο σκοτάδι των γενικεύσεων. Πίσω από κάθε βιβλίο, όπως και πίσω από κάθε άλλο εμπόρευμα, υπάρχει μια πολυσύνθετη αλυσίδα παραγωγής όπου πλήθος εργαζομένων διαφόρων ειδικοτήτων δουλεύει, με γνώση και μεράκι μεν, πρωτίστως όμως για να ζήσει. Ο «χώρος του βιβλίου», πριν από οτιδήποτε άλλο, είναι ένας ιεραρχικά δομημένος κλάδος παραγωγής, όπου στόχος είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους για κάθε εργοδότη ξεχωριστά. Συχνά μάλιστα, και ολοένα συχνότερα όσο προχωράει η κρίση/αναδιάρθρωση της «αγοράς του βιβλίου», το βιβλίο δεν είναι παρά μόνο η αφορμή για την ύπαρξη αυτού του κλάδου παραγωγής, όπου συγκρούονται αντίθετα ταξικά συμφέροντα: τα συμφέροντα των εργαζομένων για καλύτερους όρους εργασίας και ζωής και τα συμφέροντα των εκδοτών και των βιβλιοπωλών για περιφρούρηση και, ει δυνατόν, συνεχή αύξηση των κερδών τους.

Τα τελευταία χρόνια ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου Αττικής (ΣΥΒΧΑ) και ο Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών (ΣΜΕΔ) έχουμε καταφέρει μέσα από την επίμονη δράση μας να αναδείξουμε την πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, εσωτερικοί και εξωτερικοί, στον κλάδο του βιβλίου: επισφάλεια, μαύρη εργασία, εργοδοτικούς εκβιασμούς, απολύσεις, μείωση αμοιβών, αναγκαστική δουλειά την Κυριακή, συνεχή υποτίμηση της εργασίας μας. Με αφορμή την κρίση, και έχοντας στο πλευρό τους το νομοθετικό οπλοστάσιο των μνημονίων, οι εκδότες και βιβλιοπώλες έχουν μετακυλίσει όλο το κόστος παραγωγής στους εργαζόμενους, με αποτέλεσμα οι μισθοί και οι αμοιβές να έχουν μειωθεί τόσο πολύ, ώστε ήδη πολλοί συνάδελφοι έχουν οδηγηθεί στην εξαθλίωση.

Έχοντας ως στόχο να θέσει ένα συλλογικό και άμεσο ανάχωμα στη συνεχή επίθεση των εκδοτών στις αμοιβές των μεταφραστών, επιμελητών-διορθωτών, ο ΣΜΕΔ δρομολόγησε και προτείνει τη θέσπιση κατώτατων αποδεκτών αμοιβών. Από την άλλη, ο ΣΥΒΧΑ αντιστέκεται σ’ ένα εργασιακό καθεστώτος που συνεχώς χειροτερεύει (εργοδοτική αυθαιρεσία, απολύσεις, μη καταβολή δεδουλευμένων, μειώσεις μισθών, ατομικές συμβάσεις, συνδικαλιστικές διώξεις κ.ά.). Για τον ΣΥΒΧΑ, είναι ζήτημα σημαντικής προτεραιότητας η υπογραφή Κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στο χώρο του βιβλίου.

Στο πλαίσιο των δράσεών μας για την ανάδειξη των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε ως εργαζόμενοι στον κλάδο του βιβλίου, αλλά και του συλλογικού μας αγώνα ενάντια στη συνεχή υποτίμηση της εργασίας μας και της ζωής μας, καλούμε όλους τους συναδέλφους, τους αναγνώστες, καθώς και όλους όσοι θεωρούν ότι ο κλάδος του βιβλίου αποτελεί ένα ακόμα πεδίο αγώνα, στην εκδήλωση-συζήτηση:

«Άνοιξε και κάνα βιβλίο!»

…μέσα στις σελίδες του υπάρχουν εργαζόμενοι, εκμετάλλευση, αγώνες

στο Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός,

την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου, στις 19:30

Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου Αττικής (ΣΥΒΧΑ)

Σύλλογος Μεταφραστών Επιμελητών Διορθωτών (ΣΜΕΔ)

Η ενιαία τιμή του βιβλίου και η χωριστή τιμή των εργαζόμενων

Photo: Ralph Orlowski/Getty Images Europe

Πολλά ακούγονται τον τελευταίο καιρό για τις προσπάθειες του «χώρου του βιβλίου» να αντιταχθεί στην επαπειλούμενη κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου (ΕΤΒ), η οποία εντάσσεται στα σχέδια του Υπουργείου Ανάπτυξης, του Ο.Ο.Σ.Α., της τρόικας και λοιπών ξένων και εγχώριων δαιμονίων με σκοπό την άρση των περιορισμών σε διάφορα προϊόντα και επαγγέλματα. Ο «χώρος του βιβλίου» αποτελείται εν προκειμένω από ενώσεις και συνδέσμους εκδοτών, βιβλιοπωλών και επιχειρηματιών, με τη συνδρομή διανοούμενων και πολιτικών φορέων, που ενίστανται σθεναρά για την επιβολή της νέας νομοθεσίας, Παραθέτουν τα πολλαπλά προβλήματα και τις στρεβλώσεις που θα προκαλέσει στην αγορά μια απελευθέρωση των τιμών: πώληση βιβλίων από αλυσίδες καταστημάτων, με συνέπεια το κλείσιμο πολλών μικρών συνοικιακών και περιφερειακών βιβλιοπωλείων, μακροπρόθεσμα αύξηση της ονομαστικής τιμής του βιβλίου, στροφή της εκδοτικής παραγωγής μόνο στα ευπώλητα. Το βιβλίο ως πολιτιστικό αγαθό θα πρέπει να προστατευτεί, και οι ενώσεις επιχειρηματιών προτάσσουν τα στήθη τους και αντιμάχονται τον εκμαυλισμό της βιβλιοπαραγωγής και το πλήγμα που θα δεχτεί η διανόηση στην Ελλάδα. Μέσα σε όλη αυτή την προσπάθεια υπέρ βωμών και εστιών και την πρόσκληση σύσσωμου του χώρου του βιβλίου να υπερασπιστεί την «ιερότητα» του βιβλίου, υπάρχουν κάποια πράγματα που συστηματικά αποσιωπούνται.

Για να παραχθεί το «υψηλό» προϊόν που ονομάζεται γενικά και αόριστα «βιβλίο», απαιτούνται διαδικασίες παραγωγής στις οποίες συμμετέχουν με την εργασία τους, πνευματικά και χειρωνακτικά, πολλοί άνθρωποι: συγγραφείς, μεταφραστές, επιμελητές-διορθωτές, γραφίστες, σελιδοποιοί, τυπογράφοι, βιβλιοδέτες, υπάλληλοι των εκδοτικών οίκων και των βιβλιοπωλείων. Οι εργαζόμενοι αυτοί στενάζουν τα τελευταία χρόνια λόγω των συνεχών μειώσεων μισθών και αμοιβών, σε συνδυασμό με τη δραστική περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων τους: π.χ. καθεστώς αυτασφάλισης, με δυσβάσταχτους όρους, για τους εξωτερικούς και πλέον πολλούς εσωτερικούς εργαζόμενους –με αποτέλεσμα τη μετακύλιση των εργοδοτικών υποχρεώσεων στους εργαζόμενους–, αναγκαστική μείωση μισθών και αμοιβών, εκδικητικές απολύσεις εργαζόμενων που διεκδικούν τα δικαιώματά τους κ.ά. Οι εργοδοτικές ενώσεις που μάχονται για το βιβλίο ως πολιτιστικό αγαθό είναι προφανές ότι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να το αντιμετωπίζουν ως εμπόρευμα κατά τη διαδικασία παραγωγής του και να προσπαθούν να μειώσουν στο ελάχιστο τις «παραγωγικές δαπάνες» του. Τρανό παράδειγμα: η κυνική και τραγελαφικά αυτοαναιρούμενη απάντηση της Ένωσης Ελληνικού Βιβλίου, σταυροφόρου της αναγκαιότητας της ΕΤΒ, στη δημοσιοποίηση από τον ΣΜΕΔ κατώτατων αποδεκτών αμοιβών για τη δουλειά μας. Εάν οι εκδότες κόπτονται τόσο για την ποιότητα του βιβλίου και νοιάζονται για τον πολιτισμό και την εκπαίδευση, γιατί οι αμοιβές των μεταφραστών και των επιμελητών-διορθωτών βιβλίων έχουν μειωθεί περίπου στο μισό τα τελευταία χρόνια; Πώς προωθούμε την ποιότητα ενός αγαθού όταν δίνουμε πλέον ψίχουλα σε όσους εργάζονται γι’ αυτό; Η «μεγάλη μάχη ενάντια στην κυβέρνηση και ορισμένους φιλελεύθερους και νεοφιλελεύθερους κύκλους», σύμφωνα με έναν μεγάλο εκδότη της χώρας και ένθερμο θιασώτη της ΕΤΒ, μπορεί μεν να συνεχίζεται, αλλά οι εργαζόμενοι δεν φαίνεται να έχουν κανένα λόγο στη διεξαγωγή των εχθροπραξιών, ούτε και κανένα συμφέρον από αυτή...

Όσον αφορά τα συνοικιακά και επαρχιακά βιβλιοπωλεία, η καταστροφή τους, που ομολογουμένως φαίνεται ότι ολοκληρώνεται με τα σχέδια για την κατάργηση της ΕΤΒ, βρίσκεται εδώ και πολλά χρόνια σε εξέλιξη. Οι τάσεις συγκεντροποίησης κεφαλαίου στις επιχειρήσεις του κλάδου υπάρχουν από παλιά, όπως υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει η ακαταμάχητη, καθότι αντικειμενική, τάση των εκδοτών να ρίχνουν στα τάρταρα τη χιλιοτραγουδισμένη «ποιότητα του βιβλίου», να θυσιάζουν τα «πνευματικά στέκια» στο μανιώδες κυνήγι των ευπώλητων και να κατακλύζουν τους φιλόξενους πάγκους βιβλιοπωλείων, πολυκαταστημάτων και σουπερμάρκετ με σκουπίδια. Το παραδέχτηκαν άλλωστε και οι ίδιοι σε πρόσφατη εκδήλωσή τους: «Με την κατάργηση της ΕΤΒ, θα μας συμφέρει να βγάζουμε μόνο μπεστ-σέλερ, για να αντέξουμε τον ανταγωνισμό και τις πιέσεις των υπερκαταστημάτων». Η «ποιότητα» προφανώς ήταν καλή μόνο τους καιρούς των παχιών αγελάδων, όταν ακόμα το κράτος, μέσω της ΕΤΒ, και λειτουργώντας σαν ενιαίο κόμμα των εργοδοτών, δεν τους άφηνε να αλληλοφαγωθούν πλήρως, φροντίζοντας σε έναν βαθμό για το μακροπρόθεσμο συμφέρον τους και προστατεύοντάς τους από… τον εαυτό τους. Στο εξής, το κέλευσμα των θεσμών είναι σαφές: το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό. Όμως ακόμα και οι νυν μεγαλοεκδότες και μεγαλοβιβλιοπώλες είναι μικρά ψάρια μπροστά στα πολυκαταστήματα, στις διεθνείς αλυσίδες και στους διαδικτυακούς κολοσσούς. 

Και να πώς ολοκληρώνεται ο κύκλος της καπιταλιστικής κρίσης: πριν τη σχεδιαζόμενη καταστροφή των μικρών ή μεγαλύτερων καταστημάτων και εταιρειών του κλάδου, πρέπει να προηγηθεί η καταστροφή των εσωτερικών εργαζομένων, των εξωτερικών «συνεργατών» και όλων των άλλων που συμμετέχουν στη διαδικασία παραγωγής – ατελιέ, τυπογραφείων, βιβλιοδετείων, ως επί το πλείστον μικρών μονάδων παραγωγής (με τους μεγαλοεκδότες, παρεμπιπτόντως, να απευθύνονται εδώ και χρόνια σε άλλες χώρες, με «φτηνό εργατικό δυναμικό», για την εκτύπωση των βιβλίων τους ή, εν μέσω κρίσης, να δημιουργούν Α.Ε. στο εξωτερικό…). Πριν η καπιταλιστική κρίση πλήξει τον «κόσμο του εμπορίου», πρέπει υποχρεωτικά να πλήξει τον κόσμο της παραγωγής, και ο «κόσμος του εμπορίου» πρέπει υποχρεωτικά να κάνει τα πάντα για να πληγεί πρωτίστως, και αποκλειστικά ει δυνατόν, ο κόσμος της παραγωγής. Πριν λοιπόν ταυτιστούμε κι εμείς με όσους αγωνίζονται κατά της κατάργησης της ΕΤΒ, ας θυμίσουμε ότι προηγείται, τώρα και πάντα, ο αγώνας ενάντια στην κατάργηση των δικαιωμάτων που αξίζουν και απαιτούν οι αφανείς συντελεστές της παραγωγής του βιβλίου: οι πολύ πραγματικοί εργαζόμενοι, με τις πολύ πραγματικές ανάγκες, σε αυτό τον μυθικό «χώρο του βιβλίου».