Τα ελληνικά ΜΜΕ βρίσκονται στη δίνη της κρίσης εδώ και πολύ καιρό. Η πίεση που υφίστανται δεν έχει να κάνει μόνο με την οικονομική ύφεση, αλλά με επιλογές πολλών ετών, από την εποχή των παχιών αγελάδων και της επενδυτικής ευφορίας. Η μετατροπή των εφημερίδων και των περιοδικών σε περιτύλιγμα για εναλλακτικά δίκτυα πώλησης προϊόντων, η υποβάθμιση (έως και εξαφάνιση σε κάποιες περιπτώσεις) της δημοσιογραφικής δουλειάς, η ομογενοποίηση της θεματολογίας και ο αποκλεισμός ολόκληρων τομέων της κοινωνικής ζωής από την ύλη τους, η πλήρης υποταγή στα συμφέροντα των ιδιοκτητών, η απόλυτη κατάλυση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας από τις «διαφημιστικές ανάγκες», και κυρίως η νομιμοποίηση όλων των παραπάνω στο μυαλό εργαζομένων και κοινού ως εξελίξεων που οδηγούν στην ωρίμανση του κλάδου, ήταν φανερό ότι αργά ή γρήγορα θα οδηγούσαν στο σπάσιμο της φούσκας που είχε δημιουργηθεί. Η έλευση των νέων μέσων, των ειδησεογραφικών σάιτ, των κάθε είδους μπλογκ, ακόμη και της «δημοσιογραφίας των πολιτών», ήρθε να επιταχύνει τις εξελίξεις. Η οικονομική κρίση, με τη σειρά της, αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την αναδιάρθρωση του κλάδου και «ευκαιρία» των ιδιοκτητών ΜΜΕ να αναδιατάξουν τις δυνάμεις τους και να κάνουν το προϊόν τους ξανά κερδοφόρο, σε βάρος φυσικά και των εργαζόμενων και της ενημέρωσης.
Η επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα, αλλά και στον ίδιο τον αριθμό των θέσεων εργασίας, ξεκίνησε με συντονισμένο τρόπο από το 2010. Αρχικά είχαμε τις αναλύσεις περί υπερκορεσμού του κλάδου, καθώς είχε περισσότερα έντυπα, ραδιόφωνα και τηλεοράσεις από όσα μπορεί να αντέξει η αγορά (φυσικά, καμιά κουβέντα για το ποιος δημιούργησε αυτόν τον κορεσμό, ποιος και πόσο επωφελήθηκε, ποιος πρέπει να επιβαρυνθεί με το κόστος της «αναδιάρθρωσης»). Κοινή συνισταμένη: όσο επώδυνο κι αν είναι (για τους εργαζόμενους) τα ΜΜΕ θα μειωθούν κατά 50%.
Ακολούθησαν οι πρώτες αμφισβητήσεις των συλλογικών συμβάσεων, οι μαζικές απολύσεις (π.χ. με αφορμή τη μετατροπή του «Βήματος» σε ηλεκτρονική εφημερίδα), η πίεση για υπογραφή ατομικών συμβάσεων (ΣΚΑΪ και Αττικές Εκδόσεις), οι απολύσεις συνδικαλιστών (π.χ. σε Best, Αττικές Εκδόσεις, ΙΜΑΚΟ). Την ίδια ώρα, οι ενώσεις ιδιοκτητών ΜΜΕ, αξιοποιώντας τη θεσμική και πολιτική στήριξη που τους παρέχει η κυβέρνηση, αρνούνται την υπογραφή νέων συλλογικών συμβάσεων και πιέζουν για μειώσεις μισθών χωρίς καν να προβάλλουν ως αντάλλαγμα την αναστολή των απολύσεων.
Τελευταίο επεισόδιο στο υπό εξέλιξη σίριαλ, το μπαράζ απολύσεων σε Αττικές Εκδόσεις, ΙΜΑΚΟ, ΣΚΑΪ, SportDay, ANT1, αλλά και οι δυναμικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στις Αττικές Εκδόσεις, καθώς και η προκήρυξη 4ήμερης απεργίας από όλα τα σωματεία του Τύπου για τις 7-10 Απριλίου.
Μεταξύ όσων έχουν απολυθεί το τελευταίο διάστημα βρίσκονται και πολλοί «άμεσοι» συνάδελφοί μας, επιμελητές-διορθωτές. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις (όπως αυτή της ΙΜΑΚΟ) που το τμήμα διόρθωσης συρρικνώνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να αμφισβητείται η ίδια η ύπαρξη της εν λόγω ειδικότητας στο μέλλον. Είναι βέβαιο ότι οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ θα προτιμούσαν έντυπα που θα βγαίνουν με υποτυπώδη ή καθόλου διόρθωση (άλλωστε αυτό συμβαίνει ήδη εν πολλοίς στις ειδησεογραφικές ιστοσελίδες), καθώς και διορθωτές που δεν θα ακολουθούν τις μισθολογικές αυξήσεις των συναδέλφων τους. Θεωρούν ότι η πείρα και η γνώση που έχουν οι επί πολλά έτη διορθωτές στα έντυπά τους δεν έχει καμία ιδιαίτερη αξία, και γι’ αυτό μπορούν ανά πάσα στιγμή να αντικαθίστανται από νεότερους, φθηνότερους, πιο ευέλικτους εργαζόμενους. Θύματα αυτής της επιλογής είναι οι ίδιοι οι διορθωτές (απολυμένοι ή υπό «αναδιάρθρωση»), ο κλάδος μας συνολικά, αλλά και …τα μάτια των αναγνωστών.
Ο ΣΜΕΔ τάσσεται αυτονόητα αλληλέγγυος προς τους εργαζόμενους που έχουν χάσει τη δουλειά τους, στηρίζει τις κινητοποιήσεις που οργανώνονται συνολικά αλλά και σε επιμέρους χώρους εργασίας, και συμμερίζεται το αίτημα για μεγαλύτερο οριζόντιο συντονισμό των αγώνων. Είναι άλλωστε προφανές ότι βρισκόμαστε μόνο στην αρχή και ότι ο τωρινός κατήφορος δεν θα σταματήσει παρά μόνο αν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι το επιβάλουμε.
Η επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα, αλλά και στον ίδιο τον αριθμό των θέσεων εργασίας, ξεκίνησε με συντονισμένο τρόπο από το 2010. Αρχικά είχαμε τις αναλύσεις περί υπερκορεσμού του κλάδου, καθώς είχε περισσότερα έντυπα, ραδιόφωνα και τηλεοράσεις από όσα μπορεί να αντέξει η αγορά (φυσικά, καμιά κουβέντα για το ποιος δημιούργησε αυτόν τον κορεσμό, ποιος και πόσο επωφελήθηκε, ποιος πρέπει να επιβαρυνθεί με το κόστος της «αναδιάρθρωσης»). Κοινή συνισταμένη: όσο επώδυνο κι αν είναι (για τους εργαζόμενους) τα ΜΜΕ θα μειωθούν κατά 50%.
Ακολούθησαν οι πρώτες αμφισβητήσεις των συλλογικών συμβάσεων, οι μαζικές απολύσεις (π.χ. με αφορμή τη μετατροπή του «Βήματος» σε ηλεκτρονική εφημερίδα), η πίεση για υπογραφή ατομικών συμβάσεων (ΣΚΑΪ και Αττικές Εκδόσεις), οι απολύσεις συνδικαλιστών (π.χ. σε Best, Αττικές Εκδόσεις, ΙΜΑΚΟ). Την ίδια ώρα, οι ενώσεις ιδιοκτητών ΜΜΕ, αξιοποιώντας τη θεσμική και πολιτική στήριξη που τους παρέχει η κυβέρνηση, αρνούνται την υπογραφή νέων συλλογικών συμβάσεων και πιέζουν για μειώσεις μισθών χωρίς καν να προβάλλουν ως αντάλλαγμα την αναστολή των απολύσεων.
Τελευταίο επεισόδιο στο υπό εξέλιξη σίριαλ, το μπαράζ απολύσεων σε Αττικές Εκδόσεις, ΙΜΑΚΟ, ΣΚΑΪ, SportDay, ANT1, αλλά και οι δυναμικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στις Αττικές Εκδόσεις, καθώς και η προκήρυξη 4ήμερης απεργίας από όλα τα σωματεία του Τύπου για τις 7-10 Απριλίου.
Μεταξύ όσων έχουν απολυθεί το τελευταίο διάστημα βρίσκονται και πολλοί «άμεσοι» συνάδελφοί μας, επιμελητές-διορθωτές. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις (όπως αυτή της ΙΜΑΚΟ) που το τμήμα διόρθωσης συρρικνώνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να αμφισβητείται η ίδια η ύπαρξη της εν λόγω ειδικότητας στο μέλλον. Είναι βέβαιο ότι οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ θα προτιμούσαν έντυπα που θα βγαίνουν με υποτυπώδη ή καθόλου διόρθωση (άλλωστε αυτό συμβαίνει ήδη εν πολλοίς στις ειδησεογραφικές ιστοσελίδες), καθώς και διορθωτές που δεν θα ακολουθούν τις μισθολογικές αυξήσεις των συναδέλφων τους. Θεωρούν ότι η πείρα και η γνώση που έχουν οι επί πολλά έτη διορθωτές στα έντυπά τους δεν έχει καμία ιδιαίτερη αξία, και γι’ αυτό μπορούν ανά πάσα στιγμή να αντικαθίστανται από νεότερους, φθηνότερους, πιο ευέλικτους εργαζόμενους. Θύματα αυτής της επιλογής είναι οι ίδιοι οι διορθωτές (απολυμένοι ή υπό «αναδιάρθρωση»), ο κλάδος μας συνολικά, αλλά και …τα μάτια των αναγνωστών.
Ο ΣΜΕΔ τάσσεται αυτονόητα αλληλέγγυος προς τους εργαζόμενους που έχουν χάσει τη δουλειά τους, στηρίζει τις κινητοποιήσεις που οργανώνονται συνολικά αλλά και σε επιμέρους χώρους εργασίας, και συμμερίζεται το αίτημα για μεγαλύτερο οριζόντιο συντονισμό των αγώνων. Είναι άλλωστε προφανές ότι βρισκόμαστε μόνο στην αρχή και ότι ο τωρινός κατήφορος δεν θα σταματήσει παρά μόνο αν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι το επιβάλουμε.