ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΕΣ – ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΟΝ ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΧΩΡΟ

ΩΣ ΕΚΔΟΤΙΚΟ ΧΩΡΟ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΚΥΡΙΩΣ...
ομίλους εταιρειών και εκδοτικούς οίκους, καθώς και φορείς δημόσιους ή συμβεβλημένους με το Δημόσιο, που παράγουν βιβλία (ενίοτε και περιοδικά, εφημερίδες, προϊόντα multimedia, τίτλους δισκογραφίας κ.ά.).

ΕΡΓΑΖΟΜΑΣΤΕ...
ως ελεύθεροι επαγγελματίες
Πρόκειται για τον κύριο όγκο εργαζομένων με δελτία παροχής υπηρεσιών (μπλοκάκια), ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ.

αδήλωτοι, ανασφάλιστοι
Εσωτερικοί υπάλληλοι ή οίκοθεν μεταφραστές/επιμελητές στη λεγόμενη «μαύρη εργασία».

ως μισθωτοί
Οι περισσότεροι δηλώνονται από τους εργοδότες ως απλοί υπάλληλοι γραφείου (και άρα έχουν περιορισμένα μισθολογικά δικαιώματα), ενώ ουσιαστικά κάνουν την εξειδικευμένη δουλειά του επιμελητή, ακόμη και του μεταφραστή – η οποία εξάλλου δεν προβλέπεται ως ειδικότητα ούτε στη συλλογική σύμβαση του κλάδου.

τυπικά, αλλά άτυπα μισθωτοί – ένα... μυστήριο πράγμα
Αρκετοί εργοδότες μάς υποχρεώνουν να είμαστε εσωτερικοί υπάλληλοι στην έδρα τους. Ωστόσο, αμειβόμαστε με μπλοκάκι και αποδίδουμε μόνοι μας το ποσοστό ασφάλισης. Πρόκειται για το κλασικό φαινόμενο άρνησης προσλήψεων (με συμβάσεις αορίστου ή ορισμένου χρόνου) που άρχισε να εμφανίζεται κατά την περασμένη δεκαετία και γίνεται όλο και συχνότερο.



Τα όρια ανάμεσα στις ειδικότητες (μεταφραστές, επιμελητές, διορθωτές), αλλά και ανάμεσα στις εργασιακές σχέσεις μερικές φορές είναι ρευστά. Πολλοί εργαζόμενοι στο χώρο άλλοτε αναλαμβάνουμε μεταφράσεις, άλλοτε αναλαμβάνουμε επιμέλειες μεταφράσεων ή ελληνικών κειμένων. Μπορεί να δραστηριοποιούμαστε δηλαδή και ως μεταφραστές και ως επιμελητές προκειμένου να εξασφαλίσουμε ένα αξιοπρεπές εισόδημα. Για τον ίδιο λόγο, δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να εργαζόμαστε ως μισθωτοί σε έναν εκδοτικό οίκο και παράλληλα να αναλαμβάνουμε εργασίες για άλλους εργοδότες, ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Για να το αποδώσουμε χιουμοριστικά: Το πρωί «γραφει-άς», το βράδυ «σπιτο-κομπιουτεράς» και μονίμως «Βέγγος»...


ΤΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΜΕ...
1. Συμβόλαια υπέρ εργοδοτών
Οι μεταφραστές υπογράφουν στις περισσότερες περιπτώσεις συμφωνητικά, τα οποία ωστόσο δεν τους εξασφαλίζουν τα δικαιώματα επί της πνευματικής ιδιοκτησίας τους, δηλαδή της μετάφρασης. Συνήθως στο συμβόλαιο ορίζεται η αμοιβή για την εργασία, δεν προβλέπεται ποσοστό υπέρ του μεταφραστή επί των πωλήσεων και ο μεταφραστής παραιτείται από κάθε άλλο δικαίωμά του στη μετάφραση.
Οι επιμελητές τις περισσότερες φορές δεν υπογράφουν καν συμβόλαια, οπότε δεν είναι εξασφαλισμένοι με κανέναν τρόπο απέναντι σε κάποιους εργοδότες που αφού παραλάβουν τη δουλειά καθυστερούν υπερβολικά την πληρωμή ή αρνούνται να πληρώσουν.
Γενικά, με τα συμφωνητικά που υπογράφουμε είτε ως μεταφραστές είτε ως επιμελητές εξασφαλίζονται οι εργοδότες, χωρίς να τίθενται δεσμευτικές ρήτρες και «ποινές» για εκείνους σε περίπτωση καθυστέρησης της αποπληρωμής• αναφέρονται μόνον όροι επιβαρυντικοί για εμάς (π.χ. ορισμένα συμφωνητικά προβλέπουν ότι για κάθε μέρα καθυστέρησης της παράδοσης καταβάλλουμε εμείς ένα ποσοστό από την... ανεξόφλητη αμοιβή μας).

2. Καθυστερήσεις στις πληρωμές
Για τους περισσότερους εκδοτικούς οίκους η καθυστέρηση στην πληρωμή θεωρείται αυτονόητη και εμφανίζεται με διάφορες μορφές: αργοπορία στην αποπληρωμή, πληρωμή σε δόσεις, πληρωμή με μεταχρονολογημένες επιταγές (ακόμα και με επιταγές πελατών που αποδεικνύονται ακάλυπτες). Πάρα πολύ συχνά, η πληρωμή μας συνδέεται με την έκδοση του βιβλίου για το οποίο εργαστήκαμε, μπορεί δηλαδή, ενώ εμείς έχουμε παραδώσει εγκαίρως τη δουλειά, το βιβλίο να καθυστερήσει να τυπωθεί για λόγους ανεξάρτητους από εμάς, «παρασέρνοντας» μαζί του στην καθυστέρηση και την πληρωμή μας, συχνά για πολλούς μήνες. Τέλος, οι εργοδότες είναι απρόθυμοι να μας δώσουν προκαταβολή στην περίπτωση που ο όγκος της δουλειάς είναι μεγάλος, με αποτέλεσμα να απασχολούμαστε για μήνες με ένα βιβλίο χωρίς να παίρνουμε έστω και ένα ελάχιστο ποσόν έναντι.

3. Πολύ χαμηλές αμοιβές – άλλα εργασιακά προβλήματα
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες:
Οι χαμηλές αμοιβές καθιστούν τη μετάφραση και την επιμέλεια δουλειές από τις οποίες είναι πολύ δύσκολο να ζήσει κανείς. Συχνά υποχρεωνόμαστε να δουλεύουμε 10–16 ώρες την ημέρα για να βγάλουμε ένα αξιοπρεπές ημερομίσθιο. Τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα για τους νέους στο επάγγελμα συναδέλφους, οι οποίοι αναγκάζονται να εργάζονται με εξαιρετικά χαμηλές αμοιβές.
Αρκετοί εργοδότες αναθέτουν βιβλία σε έναν επιμελητή έναντι αμοιβής που αντιστοιχεί σε μια απλή τυπογραφική διόρθωση, συχνότατα υπό συνθήκες μεγάλης χρονικής πίεσης. Επίσης, πολλές φορές δεν υπάρχει επιστημονικός επιμελητής, με αποτέλεσμα ο επιμελητής κειμένων να επιφορτίζεται και με αυτή την εργασία. Βεβαίως, η ήδη χαμηλή τιμή ανά τυπογραφικό δύσκολα μπορεί να καλύψει και τις επιπλέον ώρες που ξοδεύουμε κατά τα –απαραίτητα– πολύωρα ραντεβού με συγγραφείς, μεταφραστές, επιστημονικούς επιμελητές (όποτε υπάρχουν) ή τις ώρες συνεργασίας με ατελιέ, σελιδοποιούς, γραφίστες κ.λπ.

Για τους μισθωτούς:
Ακόμα και όσοι είμαστε ορθώς δηλωμένοι (ως διορθωτές/επιμελητές) λαμβάνουμε κατά μέσο όρο μισθούς που μετά βίας αγγίζουν τα 1.000 ευρώ μεικτά. Επίσης, ελάχιστοι λαμβάνουμε επίδομα υπολογιστή (15% επί του μισθού), επίδομα ξένης γλώσσας (5%) κ.τ.ό. Ας σημειωθεί ότι για τον καθορισμό του ύψους του μισθού μας δεν μετρά η αναγραφή της ιδιότητάς μας στις συμβάσεις αορίστου χρόνου, αλλά προφανώς το πώς μας δηλώνουν νομίμως οι εργοδότες στον ΟΑΕΔ, στο ΙΚΑ, στις καταστάσεις μισθοδοσίας των λογιστηρίων τους.
Αρκετοί εργοδότες «τυχαίνει» συχνά να επιφορτίζουν τους επιμελητές με εργασίες διαφορετικές από το αντικείμενό τους (από γενικές δουλειές γραφείου, αξιολόγηση και δακτυλογράφηση κειμένων μέχρι και μετάφραση). Κάποιοι εργοδότες μάς πιέζουν συχνά να μείνουμε περισσότερες ώρες στο χώρο εργασίας, χωρίς βεβαίως να καταβάλλουν το νόμιμο ποσοστό υπερεργασίας. Άλλοι εργοδότες/υπεύθυνοι εκδοτικών τομέων «εκπαιδεύουν» νέους εργαζομένους μετά το πέρας του ωραρίου, χωρίς πάλι να υπολογίζουν αυτή την παραμονή ως υπερωριακή απασχόληση. Σε άλλες περιπτώσεις ασκείται πίεση από εργοδότες/υπεύθυνους εκδοτικών τομέων προκειμένου να πάρουμε μαζί μας μέρος της εργασίας (ή και ολόκληρη) για επιμέλεια… κατ’ οίκον!


4. Προβλήματα φορολόγησης και ασφάλισης
Όσον αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες:
Με κάθε πληρωμή μας παρακρατείται και προπληρώνεται στο κράτος φόρος 20%, ο οποίος συνυπολογίζεται μεν κατά τη φορολόγησή μας, η επιστροφή του όμως καθυστερεί υπερβολικά. Αν συνυπολογιστούν και οι ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΑΕΕ, οι οποίες καταβάλλονται ανεξαρτήτως του ύψους του κύκλου εργασιών και για πολλούς είναι δυσβάσταχτες, καταλήγει τα χρήματα που μας μένουν στο χέρι να είναι ελάχιστα.
Ειδικά για όσους έχουν ασφαλιστεί πριν από το 1993, επικρατεί ασάφεια ως προς το ποιος πρέπει να είναι ο φορέας ασφάλισής τους (ΙΚΑ ή ΟΑΕΕ). Η νομοθεσία είναι θολή, οι διατάξεις αντικρουόμενες, κανείς δεν μπορεί να δώσει μια σαφή απάντηση. Οι νέοι ασφαλισμένοι εγγράφονται κατά κανόνα στον ΟΑΕΕ. Ωστόσο, πολλοί εργοδότες, για να είναι νόμιμοι, υποχρεώνονται να παρακρατούν εισφορές υπέρ του ΙΚΑ ακόμη και από συναδέλφους που είναι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ.


5. Μαύρη εργασία
Προσφιλής μέθοδος ορισμένων εργοδοτών είναι να πληρώνουν «μαύρα» – φυσικά ούτε λόγος για υπογραφή συμφωνητικού. Όμως και πολλοί (νέοι κυρίως) συνάδελφοι αναγκάζονται να προσφύγουν στη μαύρη εργασία, γιατί αδυνατούν να είναι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ και να καταβάλλουν τις δυσανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, πράγμα που απαιτείται προκειμένου να εκδίδει κανείς νόμιμες αποδείξεις πληρωμής.
Είναι εύλογο ότι η προτίμηση της μαύρης εργασίας από τους εργοδότες ασκεί πιέσεις στους συναδέλφους που εκδίδουν νόμιμα παραστατικά, συμπιέζει τις αμοιβές προς τα κάτω και εξυπηρετεί την καλλιέργεια της λογικής του «αναλώσιμου» εργαζομένου.

6. Γενική οικονομική κρίση
Προφανώς δεν μπορούμε να την επικαλεστούμε εμείς ως εργαζόμενοι (απλήρωτοι, κακοπληρωμένοι), αλλά την επικαλούνται πλέον πολύ συχνά οι εργοδότες. Όλο και περισσότεροι δηλώνουν σήμερα αδυναμία εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους (π.χ. την πληρωμή μας) και, προβάλλοντας ως δικαιολογία τη συρρίκνωση της παραγωγής τους, καταλήγουν στην απόφαση ότι οι αμοιβές πρέπει να μειωθούν περαιτέρω ή κάνουν περικοπές σε ανθρώπινο δυναμικό. Βιώνουμε καθημερινά τον κίνδυνο κατάργησης θέσεων εργασίας, αλλά και τον κίνδυνο μείωσης προσφοράς εργασίας και συμπίεσης των αμοιβών προς τα κάτω (λόγω ευρύτερων περικοπών).



Για αυτά και για άλλα πολλά ασφυκτικά φαινόμενα, όλοι εμείς, ενωμένοι, θα κληθούμε να αποδείξουμε στο πολύ άμεσο μέλλον την αποτελεσματικότητά μας ως μέλη ενός δυνατού σωματείου.

Πιστεύοντας πως έχουμε κάνει απλώς μια αρχή για τη χαρτογράφηση των προβλημάτων του χώρου μας, καλούμε όλους τους συναδέλφους να συνεισφέρουν με τις απόψεις τους και την εμπειρία τους ώστε:
– να πετύχουμε την καταξίωση που αρμόζει στα επαγγέλματά μας
– να διεκδικήσουμε αξιοπρεπείς αμοιβές
– να επιδιώξουμε δικαιότερο τρόπο φορολόγησης και ασφάλισης.


prwtobouliametafrastwnepimelitwn.blogspot.com
metafrastes.epimelites@gmail.com

(Αν θέλετε να μάθετε τις συνθήκες εργασίας στο χώρο του υποτιτλισμού, κάντε κλικ εδώ)

Πρακτικά Συνέλευσης 13ης Δεκεμβρίου 2009

ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΩΝ – ΕΠΙΜΕΛΗΤΩΝ

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ
ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 13ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2009

Τόπος: Κέντρο Ισπανικής, Πορτογαλικής και Καταλανικής γλώσσας ABANICO, Κολοκοτρώνη 12, 1ος όροφος, Αθήνα
Διάρκεια συνέλευσης: 2,5 ώρες περίπου
Παρόντα μέλη: 32

Σύμφωνα με την καθορισμένη ατζέντα, η συνέλευση ξεκίνησε με μια σύντομη ενημέρωση από συνάδελφο που είχε συγκεντρώσει και ταξινομήσει τα στοιχεία από τις καρτέλες με τα στοιχεία των μελών της Πρωτοβουλίας. Το μεγαλύτερο μέρος της συνέλευσης αφιερώθηκε στη συνέχεια σε διαδικαστικά ζητήματα που συνδέονται με την επικείμενη έγκριση του καταστατικού μας από το πρωτοδικείο.

1. Για το ζήτημα της έδρας του Συλλόγου μας: Έγινε αρχικά ενημέρωση από συνάδελφο που είχε κάνει μια πρώτη διερεύνηση για διαθέσιμους χώρους στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων. Συζητήθηκε έπειτα η πιθανότητα συγκατοίκησης του Συλλόγου μας με άλλα σωματεία ή συλλόγους, σε ήδη μισθωμένους χώρους. Εκφράστηκαν μεμονωμένες αντιρρήσεις, αλλά η μεγάλη πλειοψηφία δήλωσε ότι δεν απορρίπτει το ενδεχόμενο αυτό. Συμφωνήθηκε δύο συνάδελφοι που έχουν ήδη κάνει κάποιες επαφές με τέτοια σωματεία ή συλλόγους να διερευνήσουν τις πρακτικές όψεις αυτής της επιλογής (διαθεσιμότητες χώρων, ύψος ενοικίου), ενώ θα ζητηθεί και η γνώμη του δικηγόρου μας για τη νομική πλευρά του πράγματος (κυρίως για τις προδιαγραφές του μισθωτηρίου σε περίπτωση συγκατοίκησης, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα με την εφορία). Ταυτόχρονα, όσοι άλλοι συνάδελφοι μπορούν θα συνεχίσουν την αναζήτηση χώρων για αυτόνομη μίσθωση στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου της Αθήνας (με μηνιαίο ενοίκιο όχι πάνω από 250 ευρώ περίπου).

2. Για το ζήτημα της συνδρομής των μελών του Συλλόγου μας: Συμφωνήθηκε το ύψος της συνδρομής να ανέρχεται στο ποσό των 40-60 ευρώ ανά έτος.

3. Για το ζήτημα της εγγραφής νέων μελών μετά την έγκριση του καταστατικού μας και πριν από τις πρώτες εκλογές: Συνάδελφοι από τη Διοικούσα Επιτροπή δήλωσαν ότι θα οριστεί και θα ανακοινωθεί από τη Διοικούσα Επιτροπή, μετά την έγκριση του καταστατικού, η διαδικασία των εγγραφών, ενώ εγγραφές θα μπορούν να γίνονται και την ημέρα των εκλογών, με ευθύνη της Εφορευτικής Επιτροπής.

Στη συνέχεια συζητήθηκε αναλυτικά το κείμενο που ετοιμάστηκε από την ομάδα εργασίας για τον χώρο των εκδόσεων. Συμφωνήθηκε το κείμενο, όπως συνδιαμορφώθηκε στη συνέλευση, να αναρτηθεί στο blog μας, καθώς και να διανεμηθεί σε σχολές μετάφρασης κι επιμέλειας από μέλη της ομάδας που το συνέταξε, για ενημέρωση και προσέγγιση ενεργών ή μελλοντικών συναδέλφων.

Τέλος, ξεκίνησε να συζητείται σε διαδικαστικό επίπεδο το ερωτηματολόγιο καταγραφής του επαγγελματικού μας χώρου. Εν όψει του νέου, ειδικότερου ερωτηματολογίου που καταρτίστηκε πρόσφατα από την ομάδα εργασίας για τα μεταφραστικά γραφεία, αλλά κι ενός ακόμα ειδικότερου ερωτηματολογίου που σχεδιάζεται από την ομάδα εργασίας των υποτιτλιστών, συμφωνήθηκε να συνεργαστούν οι δύο αυτές ομάδες με την ομάδα για τη σύνταξη του γενικού ερωτηματολογίου και να αναδιαμορφώσουν το τελευταίο πριν συζητηθεί αυτό στη συνέλευσή μας. Το γενικό ερωτηματολόγιο που θα προκύψει θα καλύψει έτσι και τις αμεσότερες ανάγκες ενημέρωσης που έχουν εκφράσει οι συνάδελφοι από τις ομάδες εργασίας για τα μεταφραστικά γραφεία και για τον υποτιτλισμό.

Η επόμενη ανοιχτή συνέλευση ορίστηκε για την Κυριακή, 17 Ιανουαρίου 2010. Εξυπακούεται ότι η ημερομηνία αυτή δεν είναι απόλυτα δεσμευτική, καθώς αν προκύψει ως τότε ενημέρωση από το πρωτοδικείο για το καταστατικό μας θα συγκληθεί άμεσα συνέλευση.

Φωτογραφίες από την Εκδήλωση για την Επιμέλεια

Ανοιχτή Συνέλευση - Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

Λόγω χαμηλής προσέλευσης στην προηγούμενη συνάντηση της Πρωτοβουλίας (22/11), ενημερώνουμε ότι η ανοιχτή μας συνάντηση μετατέθηκε και πρόκειται να πραγματοποιηθεί

την Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009 στις 18:00
στο Κέντρο Ισπανικής, Πορτογαλικής και Καταλανικής γλώσσας ABANICO,
οδός Κολοκοτρώνη 12, 1ος όροφος, Αθήνα
(πίσω από την Παλαιά Βουλή, σχεδόν απέναντι από το BOOZE, προς τη Σταδίου)

Νέα Ανοιχτή Συνέλευση 13ης Δεκέμβρη 2009

− Λίγο πριν την επίσημη έγκριση του Καταστατικού μας, θα συζητήσουμε τρόπους για την άμεση εξεύρεση έδρας του Συλλόγου μας (ΣΜΕΔ) και θα προετοιμαστούμε για την εγγραφή νέων μελών στον ΣΜΕΔ αμέσως μετά την έγκριση του Πρωτοδικείου.
− Θα γίνει συνοπτική παρουσίαση στοιχείων από τις καρτέλες μελών της Πρωτοβουλίας, για να συνεκτιμήσουμε το συνολικό δυναμικό μας και τους πιθανούς τρόπους συνεργασίας και κινητοποιήσεών μας εντός του ΣΜΕΔ.
− Θα παρουσιάσουμε θέματα τα οποία συζητήσαμε όταν συναντηθήκαμε κατά ομάδες εργασίας. Επίσης, όλοι μαζί θα εγκρίνουμε ή θα διαμορφώσουμε κείμενα και δράσεις αυτών των ομάδων.
− Θα μιλήσουμε για τη διαμόρφωση του γενικού ερωτηματολογίου καταγραφής του επαγγελματικού μας χώρου, στο οποίο κάθε συνάδελφος καλείται να συνεισφέρει τη δική του, ξεχωριστή εμπειρία.

Για αυτούς και πολλούς άλλους λόγους
η προσέλευση όλων κρίνεται πολύτιμη!